De 13-weken echo wordt ook wel het Eerste Trimester SEO (Structureel Echoscopisch Onderzoek) genoemd en heeft als doel om de baby te screenen op aangeboren afwijkingen bij vrouwen waarbij er geen verhoogd risico is op een kind met een aangeboren afwijking. De kans op een aangeboren afwijking bij de foetus ligt dan gemiddeld tussen de 2-5%. Hoewel het kindje bij deze termijn nog erg klein is, zijn sommige ernstige aangeboren afwijkingen al wel zichtbaar op de echo.
De ideale termijn om deze echo te laten verrichten is van 12+3 tot 14+3 weken bij Verloskundig Centrum De Poort.
Wel of geen prenatale screening?
In een uitgebreid counselingsgesprek tijdens het spreekuur, kan de verloskundige je alles uitgebreid vertellen over mogelijkheden en beperkingen van dit onderzoek. Je kunt ook vast wat informatie inwinnen op de website van het RIVM. Of jullie wel of niet besluiten te testen is een persoonlijke keuze die door ons te allen tijde wordt gerespecteerd.
Wat wordt er bekeken?
- Alle orgaansystemen, voor zover te beoordelen op de echo bij deze termijn
- De groei van de foetus
- De nekplooi
- De hoeveelheid vruchtwater
- De locatie van de placenta
De uitslag
Wanneer er bij de 13-weken echo blijkt dat er geen bijzonderheden te zien zijn, dan is dit uiteraard goed nieuws! Echter kan er geen 100% garantie worden gegeven dat het kindje ook daadwerkelijk gezond ter wereld zal komen. Echoscopie heeft zijn beperkingen, zeker bij deze vroege termijn; niet alle afwijkingen zijn altijd even goed zichtbaar of ontstaan pas later in de zwangerschap en sommige afwijkingen zijn zelfs helemaal niet zichtbaar met de echo. Daarbij kan echobeeld in sommige gevallen ook lastiger te beoordelen zijn, bijvoorbeeld bij vrouwen met obesitas of waarbij het kindje niet in een ideale houding ligt. Bij een goede uitslag, kun je ervoor kiezen om vervolgens ook nog de 20-weken echo te laten verrichten, waarbij er bij een meer ontwikkeld kindje nog gedetailleerder gekeken kan worden naar orgaansystemen.
Indien er bij de 13-weken echo een verdenking is op een aangeboren afwijking, zal je altijd verwezen worden naar de polikliniek Prenatale Diagnostiek (PND) van het LUMC, alwaar er verder onderzoek gedaan kan worden middens een geavanceerdere echo (GUO) en/of andere prenatale diagnostiek. In enkele gevallen kun je worden gerustgesteld; er lijkt niets aan de hand. De afwijking kan ook worden bevestigd, waarbij er een inschatting wordt gemaakt wat dit precies voor consequenties heeft voor de gezondheid van het kindje. Dit kan belangrijk zijn om verdere zorg in de zwangerschap, rondom de bevalling en daarna aan te scherpen naar de situatie. Zo kan er bijvoorbeeld geadviseerd worden om in het ziekenhuis te bevallen alwaar een kinderarts direct klaar kan staan om het kindje op te vangen na de geboorte. Mochten er een ernstige afwijkingen gevonden worden, dan heb je in Nederland de keuze om de zwangerschap af te laten breken tot een zwangerschapsduur van 24 weken.
Verhoogd risico op aangeboren afwijkingen
Vrouwen bij wie er een verdenking is op aangeboren afwijkingen bij de SEO komen in aanmerking voor aanvullend echo-onderzoek in het LUMC met de zogenaamde GUO-2.
Sommige vrouwen komen direct in aanmerking voor zo'n geavanceerde echo. Deze vrouwen hebben een hoger risico op een kindje met een aangeboren afwijking dan de gemiddelde 2-5%. Dit kan diverse oorzaken hebben.
Indicaties voor een GUO-1 zijn:
- Een aangeboren afwijking in de directe familie (1e- of 2e-graads verwantschap)
- Vrouwen met insuline afhankelijke diabetes mellitus
- Vrouwen die anti-epileptische medicatie gebruiken
- Vrouwen die blootgesteld zijn aan mogelijk schadelijke stoffen, waaronder teratogene medicijnen en (hard)drugs
Twijfel je of je in aanmerking komt voor deze uitgebreide echo, bespreek dit dan met je verloskundige tijdens het counselingsgesprek.
Kosten
Dit onderzoek wordt vergoed vanuit je basiszorgverzekering, er is geen eigen bijdrage. In het geval van aanvullend onderzoek via het ziekenhuis, kan het zijn dat hiervoor het eigen risico van de zorgverzekering wordt aangesproken.
Wetenschappelijke Studie
Dit onderzoek wordt op dit moment uitsluitend nog vanuit een wetenschappelijk onderzoek aangeboden - de IMITAS studie. Hiertoe teken je een toestemmingsformulier.
Het kindje heeft rond de 13 weken ongeveer de grootte van een appel. Nog niet alle orgaansysteemen zijn dan al ver genoeg ontwikkeld om hier al alle afwijkingen in te kunnen zien. Binnen deze studie wordt onderzocht of het van toegevoegde waarde is om zo vroeg in de zwangerschap al te screenen op aangeboren afwijkingen of dat deze toch te vaak gemist gaan worden of voor onterechte ongerustheid zullen zorgen.
Privacy
Om de 13-weken echo aan te kunnen vragen, worden je gegevens gedeeld via Peridos.
Zie verder het privacyregelement voor de Prenatale Screening
